ՎԻԵՆՆԱՅԻ ՄԵՆԱՍՏԱՆԻՆ մամուլին շտեմարանը =
THE VIENNA Congregation Periodicals PortalՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր Ընդհանուր Ազգային Լուսաւորութեան ԵՒ Դաստիարակութեան :
ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր Ընդհանուր Ազգային Լուսաւորութեան ԵՒ Դաստիարակութեան :
Խմբ.՝ Ստեփանոս Նազարեանց.
- Մոսկվա : Imprimerie Ernest Barfknecht, 1858 (Յունվար )- 1859 (Փետրվար). Մոսկվա : Imprimerie Gratscheff et Co. , 1859 (Մարտ)-1859 (Մայիս). Մոսկվա : Въ Типографiи Грачова и Ко., 1859 (Յունիս)-1859 (Նոյեմբեր). Մոսկվա : Въ Типографiи Лазаревскаго института восточныхъ языковъ, 1859 (Նոյեմբեր)-1864.
- 64, 82, 48 ապայ 56 երես : նկ. ; 24 x 15 սմ.
- 1858-1862. 1864․
1864, վեցերորդ տարեգնացք․ "Հիւսիսափայլի յայտարարութեան մէջ անզգաստութեամբ տպուած էր փոխանակ «Դեկտեմբերի» Հոկտեմբեր․ բայց ինչպես ահա ստուգութեամբ դրած է ընթերցողի առաջև, Հիւսիսափայլը ներկայ 1864 թուականի սկսանում է անցեալ 1863 թուակ․ Դեկտեմբեր ամսից, որ ունի իւր առանձին խորհորուդը։"
Յունվար 1858 առկայ է ընծայագիր՝ "Նուէր պր․ ??? Սարուխանիանին։ Ի Բաթում, փետր․ 1893"
Տե՛ս
Արշարունի Ա. Մոսկվայի հայ մամուլը, Ե., 1971, էջ 66-77
Մխիթարյան Մ. «Հյուսիսափայլ» ամսագիրը, Ե., 1958, 261 էջ
Առաջին տարեգնացք, 1858 թուականի․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Imprimerie d'Ernest Barfknecht. Ամսատետրակ 1 - Յունվար; Ամսատետրակ 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետրակ 3 - Մարտ; Ամսատետրակ 4 - Ապրիլ; Ամսատետրակ 5 - Մայիս; Ամսատետրակ 6 - Յունիս; Ամսատետրակ 7 - Յուլիս; Ամսատետրակ 8 - Օգոստոս; Ամսատետրակ 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետրակ 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետրակ 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետրակ 12 - Դեկտեմբեր։
Երկրորդ տարեգնացք, 1859․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Imprimerie d'Ernest Barfknecht, Imprimerie Gratscheff et Co., Въ Типографiи Грачова и Ко., Въ Типографiи Лазаревскаго института восточныхъ языковъ. Ամսատետրակ 1 - Յունվար; Ամսատետրակ 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետրակ 3 - Մարտ; Ամսատետրակ 4 - Ապրիլ; Ամսատետրակ 5 - Մայիս; Ամսատետրակ 6 - Յունիս; Ամսատետրակ 7 - Յուլիս; Ամսատետրակ 8 - Օգոստոս; Ամսատետրակ 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետրակ 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետրակ 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետրակ 12 - Դեկտեմբեր։
Երրորդ տարեգնացք, 1860․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Въ Типографiи Лазаревскаго института восточныхъ языковъ. Ամսատետրակ 1 - Յունվար; Ամսատետրակ 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետրակ 3 - Մարտ; Ամսատետրակ 4 - Ապրիլ; Ամսատետրակ 5 - Մայիս; Ամսատետրակ 6 - Յունիս; Ամսատետրակ 7 - Յուլիս; Ամսատետրակ 8 - Օգոստոս; Ամսատետրակ 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետրակ 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետրակ 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետրակ 12 - Դեկտեմբեր։
Չորրորորդ տարեգնացք, 1861․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Въ Типографiи Лазаревскаго института восточныхъ языковъ. Ամսատետր 1 - Յունվար; Ամսատետր 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետր 3 - Մարտ; Ամսատետր 4 - Ապրիլ; Ամսատետր 5 - Մայիս; Ամսատետր 6 - Յունիս; Ամսատետր 7 - Յուլիս; Ամսատետր 8 - Օգոստոս; Ամսատետր 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետր 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետր 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետր 12 - Դեկտեմբեր։
Հինգերորդ տարեգնացք, 1862․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Въ Типографiи Лазаревскаго института восточныхъ языковъ. Ամսատետր 1 - Յունվար; Ամսատետր 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետր 3 - Մարտ; Ամսատետր 4 - Ապրիլ; Ամսատետր 5 - Մայիս; Ամսատետր 6 - Յունիս; Ամսատետր 7 - Յուլիս; Ամսատետր 8 - Օգոստոս; Ամսատետր 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետր 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետր 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետր 12 - Դեկտեմբեր։
Վեցերորդ տարեգնացք, 1864․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա. Ամսատ․ 1-12 (Դեկտեմբեր 1863 , Յունուար - Նոյեմբեր 1864 )․
Իւրաքանչիւր ամսատետրակի երեսների համարակալումը շարունակական է եւ կը սկսէ մէկ-ով: Իւրաքանչիւր 6 ամսից յետոյ երեսների համարակալումը կը սկսէ մէկից։
Ամսագրի բնաբանն է "Այսուհետև ոչինչ Եգիպտոսեան խորամանակ քուրմեր, որ կամէին լինել գիտութեան միայնակ պահապանքը․ այսուհետև ոչինչ Չինէական պարիսպ, որ պիտոյ է փակէր լուսաւոր գաղափարների մուտքը ազգերի մէջ։ Այսուհետև լոյս և ճշմարտութիւն և ազատութիւն խաւարի բաբելոնեան գերութենից։"
Բնագիրը՝ հայերէն
Թիւերը կազմուած եւ ամփոփուած են 6 առանձին թղթածրարներում.1858 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 741 Լ-I-5: 1859 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 742 Լ-I-5: 1860 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 2361 Լ-XI-5: 1861 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 743 Լ-I-5: 1862 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 2362 Լ-XI-5: 1864 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 744 Լ-I-5:
Վիեննական Մխիթարեան Մենաստանում առկայ են հետեւեալ թիւերը․
1858, Առաջին տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 2 (Փետրուար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի (Առաջին վեցամսեակ), Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր), Ամսատետրակ 12 (Դեկտեմբեր), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի (Երկրորդ վեցամսեակ):
1859, Երկրորդ տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 2 (Փետրուար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի (Առաջին վեցամսեակ), Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր), Ամսատետրակ 12 (Դեկտեմբեր), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի (Երկրորդ վեցամսեակ):
1860, Երրորդ տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 2 (Փետրուար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր):
1861, Չորրորդ տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 2 (Փետրուար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի, Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր), Ամսատետրակ 12 (Դեկտեմբեր), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի:
1862, Հինգերորդ տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Հինգերորդ տարեգնացք, Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի, Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր), Ամսատետրակ 12 (Դեկտեմբեր), Յաւելուած ծանուցման 10 ամսատետրում, Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի:
1864, Վեցերորդ տարեգնացք. Դեկտեմբեր 1863 թուականի, Յունուար, Փետրուար, Մարտ, Ապրիլ, Մայիս, Յուլիս, Օգոստոս, Սեպտեմբեր, Հոկտեմբեր, Նոյեմբեր:
Հասարակական քաղաքական կեանք--XIX դ--1858-1864--Պարբերականներ
տպ. "Ernest Barfknecht"
տպ. "Լազարեան ճեմարանի"
տպ. "Грачова и Ко."
տպ. "Gratscheff et Co."
Ընծայագիր
Մոսկուա
Ռուսաստան
Եւրոպա
Ամսագիր
1864, վեցերորդ տարեգնացք․ "Հիւսիսափայլի յայտարարութեան մէջ անզգաստութեամբ տպուած էր փոխանակ «Դեկտեմբերի» Հոկտեմբեր․ բայց ինչպես ահա ստուգութեամբ դրած է ընթերցողի առաջև, Հիւսիսափայլը ներկայ 1864 թուականի սկսանում է անցեալ 1863 թուակ․ Դեկտեմբեր ամսից, որ ունի իւր առանձին խորհորուդը։"
Յունվար 1858 առկայ է ընծայագիր՝ "Նուէր պր․ ??? Սարուխանիանին։ Ի Բաթում, փետր․ 1893"
Տե՛ս
Առաջին տարեգնացք, 1858 թուականի․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Imprimerie d'Ernest Barfknecht. Ամսատետրակ 1 - Յունվար; Ամսատետրակ 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետրակ 3 - Մարտ; Ամսատետրակ 4 - Ապրիլ; Ամսատետրակ 5 - Մայիս; Ամսատետրակ 6 - Յունիս; Ամսատետրակ 7 - Յուլիս; Ամսատետրակ 8 - Օգոստոս; Ամսատետրակ 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետրակ 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետրակ 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետրակ 12 - Դեկտեմբեր։
Երկրորդ տարեգնացք, 1859․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Imprimerie d'Ernest Barfknecht, Imprimerie Gratscheff et Co., Въ Типографiи Грачова и Ко., Въ Типографiи Лазаревскаго института восточныхъ языковъ. Ամսատետրակ 1 - Յունվար; Ամսատետրակ 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետրակ 3 - Մարտ; Ամսատետրակ 4 - Ապրիլ; Ամսատետրակ 5 - Մայիս; Ամսատետրակ 6 - Յունիս; Ամսատետրակ 7 - Յուլիս; Ամսատետրակ 8 - Օգոստոս; Ամսատետրակ 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետրակ 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետրակ 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետրակ 12 - Դեկտեմբեր։
Երրորդ տարեգնացք, 1860․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Въ Типографiи Лазаревскаго института восточныхъ языковъ. Ամսատետրակ 1 - Յունվար; Ամսատետրակ 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետրակ 3 - Մարտ; Ամսատետրակ 4 - Ապրիլ; Ամսատետրակ 5 - Մայիս; Ամսատետրակ 6 - Յունիս; Ամսատետրակ 7 - Յուլիս; Ամսատետրակ 8 - Օգոստոս; Ամսատետրակ 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետրակ 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետրակ 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետրակ 12 - Դեկտեմբեր։
Չորրորորդ տարեգնացք, 1861․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Въ Типографiи Лазаревскаго института восточныхъ языковъ. Ամսատետր 1 - Յունվար; Ամսատետր 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետր 3 - Մարտ; Ամսատետր 4 - Ապրիլ; Ամսատետր 5 - Մայիս; Ամսատետր 6 - Յունիս; Ամսատետր 7 - Յուլիս; Ամսատետր 8 - Օգոստոս; Ամսատետր 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետր 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետր 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետր 12 - Դեկտեմբեր։
Հինգերորդ տարեգնացք, 1862․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա, Въ Типографiи Лазаревскаго института восточныхъ языковъ. Ամսատետր 1 - Յունվար; Ամսատետր 2 - Փետրուար; 1858; Ամսատետր 3 - Մարտ; Ամսատետր 4 - Ապրիլ; Ամսատետր 5 - Մայիս; Ամսատետր 6 - Յունիս; Ամսատետր 7 - Յուլիս; Ամսատետր 8 - Օգոստոս; Ամսատետր 9 - Սեպտեմբեր; Ամսատետր 10 - Հոկտեմբեր; Ամսատետր 11 - Նոյեմբեր; Ամսատետր 12 - Դեկտեմբեր։
Վեցերորդ տարեգնացք, 1864․ ՀԻՒՍԻՍԱՓԱՅԼ : Օրագիր ընդհանուր ազգային լուսաւորութեան եւ դաստիարակութեան. Մոսկվա. Ամսատ․ 1-12 (Դեկտեմբեր 1863 , Յունուար - Նոյեմբեր 1864 )․
Իւրաքանչիւր ամսատետրակի երեսների համարակալումը շարունակական է եւ կը սկսէ մէկ-ով: Իւրաքանչիւր 6 ամսից յետոյ երեսների համարակալումը կը սկսէ մէկից։
Ամսագրի բնաբանն է "Այսուհետև ոչինչ Եգիպտոսեան խորամանակ քուրմեր, որ կամէին լինել գիտութեան միայնակ պահապանքը․ այսուհետև ոչինչ Չինէական պարիսպ, որ պիտոյ է փակէր լուսաւոր գաղափարների մուտքը ազգերի մէջ։ Այսուհետև լոյս և ճշմարտութիւն և ազատութիւն խաւարի բաբելոնեան գերութենից։"
Բնագիրը՝ հայերէն
Թիւերը կազմուած եւ ամփոփուած են 6 առանձին թղթածրարներում.1858 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 741 Լ-I-5: 1859 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 742 Լ-I-5: 1860 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 2361 Լ-XI-5: 1861 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 743 Լ-I-5: 1862 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 2362 Լ-XI-5: 1864 թ․` մէկ ծրար, դասիչն է 744 Լ-I-5:
Վիեննական Մխիթարեան Մենաստանում առկայ են հետեւեալ թիւերը․
1858, Առաջին տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 2 (Փետրուար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի (Առաջին վեցամսեակ), Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր), Ամսատետրակ 12 (Դեկտեմբեր), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի (Երկրորդ վեցամսեակ):
1859, Երկրորդ տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 2 (Փետրուար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի (Առաջին վեցամսեակ), Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր), Ամսատետրակ 12 (Դեկտեմբեր), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի (Երկրորդ վեցամսեակ):
1860, Երրորդ տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 2 (Փետրուար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր):
1861, Չորրորդ տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 2 (Փետրուար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի, Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր), Ամսատետրակ 12 (Դեկտեմբեր), Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի:
1862, Հինգերորդ տարեգնացք. Ամսատետրակ 1 (Յունվար), Ամսատետրակ 3 (Մարտ), Ամսատետրակ 4 (Ապրիլ), Ամսատետրակ 5 (Մայիս), Ամսատետրակ 6 (Յունիս), Հինգերորդ տարեգնացք, Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի, Ամսատետրակ 7 (Յուլիս), Ամսատետրակ 8 (Օգոստոս), Ամսատետրակ 9 (Սեպտեմբեր), Ամսատետրակ 10 (Հոկտեմբեր), Ամսատետրակ 11 (Նոյեմբեր), Ամսատետրակ 12 (Դեկտեմբեր), Յաւելուած ծանուցման 10 ամսատետրում, Բովանդակութիւն վեցամսեայ տետրակների հիւսիսափայլ օրագրի:
1864, Վեցերորդ տարեգնացք. Դեկտեմբեր 1863 թուականի, Յունուար, Փետրուար, Մարտ, Ապրիլ, Մայիս, Յուլիս, Օգոստոս, Սեպտեմբեր, Հոկտեմբեր, Նոյեմբեր:
Հասարակական քաղաքական կեանք--XIX դ--1858-1864--Պարբերականներ
տպ. "Ernest Barfknecht"
տպ. "Լազարեան ճեմարանի"
տպ. "Грачова и Ко."
տպ. "Gratscheff et Co."
Ընծայագիր
Մոսկուա
Ռուսաստան
Եւրոպա
Ամսագիր